Koncepcje trenerskie
Model gry
Model gry - logiczna koncepcja budowania organizacji gry danego zespołu, z uwzględnieniem jego najmniejszych szczegółów we wszystkich aspektach gry, jak też profili zawodników.
W praktyce model gry opiera się na koncepcji gry która definiuje całokształt działań indywidualnych, grupowych i zespołowych we wszystkich fazach gry. Działania te regulują wiele specyficznych dla danego modelu interakcji między zawodnikami w celu lepszego rozumienia gry.
Własny Model gry
Tworząc własny model gry dla drużyny należy zacząć od ustawienia (formacji). Ustalając formację dobrze jest wziąć pod uwagę zawodników których mamy do dyspozycji (np. mając samych powolnych i „dużych” zawodników ustawimy formację bardziej defensywną).
Po ustaleniu formacji przechodzimy do ustanowienia strategii dla każdej formacji oraz pozycji na boisku. Strategie działań ustanawiamy do realizacji w każdej fazie gry osobno. Inne działania planujemy w fazie ataku, obrony, B-A (moment przejęcia piłki) oraz A-B (moment straty piłki).
Stwórz taktyki dla SFG w obronie i SFG w ataku.
-
kontratak | gra pozycyjna | system mieszany
-
pressing niski | pressing średni | pressing wysoki | system mieszany
-
krótkie podania | długie piłki | system mieszany
-
A-B: odbudowa ustawienia | odzyskanie piłki w pressingu | zależne od strefy
-
B-A: szybkie zdobywanie przestrzeni | gra pozycyjna | zależne od strefy
Teraz zapisz dla każdej formacji (lub indywidualnej pozycji) zadania które mają wykonywać w danej fazie gry.
Każda formacja w każdej fazie gry powinna znać cel główny do realizacji oraz cele pomocnicze.
Adaptacja Modelu gry
Jeżeli Twój model gry z jakiegoś powodu nie działa to nie wahaj się go zmienić. Zawodnicy na tym etapie rozwoju chłoną wiedzę i nie jest dla nich problemem uczenie się nowych rozwiązań. Warto też pamiętać żeby zaadoptować model gry do warunków środowiska. Jeżeli jesienią boisko staje się nierówne i zabłocone to gra krótkimi podaniami w strefie niskiej nie będzie najlepszym pomysłem. Jeżeli nasz lider (który zapewniał połowę akcji zespołu w bocznej strefie) uległ kontuzji to można wykorzystać ten czas na naukę gry środkiem. Jeżeli do drużyny doszedł drugi świetny napastnik to można zmienić formację na grę dwójką napastników. Adoptuj model gry do aktualnych zmiennych, Twoi zawodnicy mogą wynieść z tego korzyść.
Podstawowe zasady gry w piłce dziecięco-młodzieżowej
-
Wyprowadzanie piłki krótkimi podaniami od własnej bramki – podstawy gry kombinacyjnej.
-
Zachęcanie bramkarza do włączania się w rozgrywanie piłki (także poza polem karnym).
-
Utrzymanie piłki jako główny środek nauczający gry (ograniczanie długich podań).
-
Wykorzystywanie całej szerokości boiska do atakowania.
-
Gra na wielu pozycjach – wstępne wyszukiwanie ulubionej pozycji dla zawodników.
-
Odpowiednie zachowanie się po stracie piłki.
-
Bardzo szybkie próby atakowania – jeśli to możliwe, zawodnicy podejmują odważnie gry 1 × 1 – nie należy im tego zabraniać, a zachęcać do podejmowania ryzyka i własnych decyzji (szczególnie warto podkreślać kreatywność każdego zawodnika).
-
Cały zespół bierze udział w grze obronnej.
-
Pierwszy wariant obrony zespołowej to wysoki pressing, czyli próby odebrania piłki bezpośrednio po jej stracie oraz podczas stałych fragmentów gry (rzut od bramki, wrzut piłki z autu) – wymusza to grę 1 × 1 w obronie.
-
Drugi wariant obrony zespołowej to średni pressing, czyli ustawienie całego zespołu na połowie boiska i próby odbioru piłki – wstępne nauczanie kompaktowej gry obronnej całego zespołu.
-
Zachęcanie bramkarza (mającego najlepsze pole widzenia) do kierowania grą swojego zespołu.
-
Odpowiednie zachowanie się po odbiorze piłki.
Działania techniczno - taktyczne
Gra zgodnie z zasadami ułatwia zawodnikom racjonalne poruszanie się po boisku, zarówno w atakowaniu, jak i bronieniu. Realizacja zasad gry pozwala zawodnikom na celowe użycie konkretnych działań (narzędzi), które umożliwią osiąganie celów gry. Wszystkie działania zawsze nawiązują do ogólnie przyjętych zasad taktyki atakowania i bronienia.
Wszystkich działań należy dokładnie nauczać w trakcie procesu treningowego, dbając o detale wykonania i zrozumienie odpowiedniego ułożenia ciała przez zawodników. Wszystkim działaniom których nauczamy w treningu poświęcona jest osobna kategoria.
Każda decyzja wiąże się z koniecznością szybkiej analizy wielu zmiennych występujących w konkretnej sytuacji na boisku.
Proces decyzyjny
Proces ten zachodzi w momencie:
1. Obserwacji, czyli zbierania informacji
-
identyfikacji sytuacji: co się dzieje?
-
diagnozy problemu i jego zrozumienia: co jest ważne?
-
antycypacji (przewidywania): co może się wydarzyć?
2. Podejmowania decyzji, czyli wyboru odpowiednich rozwiązań
-
oceny dostępnych rozwiązań: jakie działanie przyniesie największą korzyść?
-
wyboru sposobu wykonania: jaki ruch wykonać / jak się ustawić / jakiej części ciała użyć?
3. Wykonania, czyli sposobu realizacji określonego działania ruchowego
-
wykonania czynności ruchowej, z piłką lub bez, w atakowaniu lub bronieniu
-
wykonania połączonego z obserwacją: czy mam inne możliwości wykonując działanie określone sytuacją?
-
oceny skuteczności wykonania: czy działanie przyniosło zamierzony efekt (obserwacja, nowy cykl)?
Przestrzeń gry
-
przestrzeni boiska
-
zawodników
-
czasu gry
-
piłki
Strefa boiska w której nie ma rywali. Wolną przestrzeń należy przez cały czas identyfikować aby przy każdej okazji móc wykorzystać ją do zdobywania przestrzeni.